Η αλήθεια για τα κορεσμένα λίπη
Για χρόνια, ξέραμε ότι τα κορεσμένα λίπη είναι ο νούμερο ένα εχθρός, στη μάχη κατά της παχυσαρκίας και των καρδιακών παθήσεων. Μάλλον όμως συμβαίνει τ
Καλά λίπη εναντίον κακών!Μια φίλη αναγνώστρια εξομολογείται: «Πάντα πρόσεχα τι τρώω. Πάντα ήμουν ένα λεπτό κορίτσι. Παράγγελνα παγωμένο γιαούρτι αντί για παγωτό, ψητό κοτόπουλο αντί για μπριζόλα, τυρί και φρυγανιές με χαμηλά λιπαρά. Με οικογενειακό ιστορικό υψηλής χοληστερίνης ( η δική μου τιμή είναι λίγο πάνω από το φυσιολογικό), σκέφτηκα ότι περιορίζοντας τα κορεσμένα λίπη, θα ήταν πολύ καλό για την υγεία μου.
Αλλά τα τελευταία δύο χρόνια, έκανα μερικές αλλαγές. Άρχισα να ψωνίζω από κοντινή μου φάρμα. Αγόρασα μοσχαρίσιο κρέας και το έβαλα στην κατάψυξη. Το κρέας είναι από αγελάδες που τρέφονται με χόρτο. Τρώω λοιπόν μία φορά την εβδομάδα μοσχάρι.
Επίσης αγόρασα και μπέικον. Όταν μου τελείωσε το αποβουτυρωμένα γάλα, ανακάλυψα ότι προτιμούσα αυτό με 1% λιπαρά. Άρχισα να τρώω μαύρη σοκολάτα κάθε μέρα. Eπίσης άρχισα να αγοράζω λιγότερα μπισκότα και άλλα σνακ. Σε μία πρόσφατη εξέταση μου έμεινα κατάπληκτη! Παρ’ όλο που έτρωγα τρόφιμα πλούσια σε κορεσμένα λίπη και η δίαιτά μου δεν ήταν αυστηρή, η τιμή της ολικής χοληστερόλης μου ήταν κάτω 10 βαθμούς, η κακή LDL ήταν καλή και η καλή HDL στο υψηλότερο βαθμό που είχα ποτέ. Και επιπλέον δεν είχα πάρει καθόλου βάρος! Πως είναι δυνατόν»!
Τι μας έχουν πει
Μετά την τρέλα που είχαμε για τα τρόφιμα χωρίς λίπος, στις δεκαετίες του 80 και του 90, έχουμε μάθει πολλά. Η ελπίδα ήταν ότι με τη μείωση των λιπαρών από τη διατροφή μας, θα αδυνατίζαμε. Όμως, συνέβη το αντίθετο. Τρώγοντας μπισκότα, τυρί, τσιπς, κράκερς χωρίς λιπαρά, δεν χορταίναμε με αποτέλεσμα να τρώμε διπλάσιες και τριπλάσιες ποσότητες. Και επειδή οι κατασκευαστές ήθελαν να τα κάνουν πιο νόστιμα, τους έβαζαν επιπλέον ζάχαρη και έτσι παίρναμε πολύ περισσότερες θερμίδες.
Το μήνυμα «φάτε τρόφιμα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά» απέτυχε. Οδήγησε σε πολλαπλασιασμό των προϊόντων που φορτώνονται με ζάχαρη, επεξεργασμένους υδατάνθρακες και θερμίδες.
Σήμερα πλέον, η συμβουλή για το λίπος μετατοπίστηκε από το «Τρώτε λιγότερο λίπος» στο «Φάτε τα σωστά λίπη». Τα λίπη έχουν τώρα την ένδειξη καλά και κακά. Τα καλά λίπη ακόρεστα, βρίσκονται στο ελαιόλαδο, στο αβοκάντο, στο ηλιέλαιο και το καλαμποκέλαιο μεταξύ άλλων και τα ωμέγα – 3 λιπαρά στο σολομό και τα καρύδια.
Έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν τη χοληστερόλη και τον κίνδυνο καρδιακής νόσου.
Τα κακά λιπαρά είναι τα κορεσμένα. Τουλάχιστον έτσι μας έχουν πει. Η γνώμη των επιστημόνων από τη δεκαετία του 1950 είναι ότι τα κορεσμένα λιπαρά που βρίσκονται στο κρέας, τα γαλακτοκομικά και ορισμένα φυτικά προϊόντα, αυξάνουν την ολική χοληστερόλη και τον κίνδυνο καρδιακής νόσου και εγκεφαλικού. Τα trans λιπαρά είναι κάτι σχετικά νέο που κυριάρχησε στα συσκευασμένα τρόφιμα και στα fast food. Τα λιπαρά αυτά όχι μόνο κατεβάζουν την καλή χοληστερόλη αλλά ανεβάζουν την κακή. Οι επιστήμονες στην Αμερική συνιστούν τον περιορισμό της πρόσληψης των κορεσμένων λιπαρών σε λιγότερο από 7% των συνολικών θερμίδων την ημέρα και των trans λιπαρών σε όχι περισσότερο από δύο γραμμάρια την ημέρα.
Κορεσμένα λίπη. Τα κατηγορούμε άδικα.
Μετά από δεκαετίες που εξορκίζουμε τα κορεσμένα λίπη, η ιατρική κοινότητα έμεινε έκπληκτη όταν το 2010 μία μελέτη στην Αμερική έδειξε ότι δεν υπάρχουν αρκετές αποδείξεις που να συνδέουν τα κορεσμένα λιπαρά με καρδιακή νόσο ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Όμως, δεν ήταν η πρώτη φορά που αυτό το λίπος είχε δικαιωθεί. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα, μελέτη για την υγεία των γυναικών διαπίστωσε ότι η κατανάλωση λιγότερων κορεσμένων λιπαρών, δεν οδήγησε σε χαμηλότερα ποσοστά καρδιακής νόσου ή εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η ανάλυση όμως του 2010 ήταν πολύ μεγάλη και λεπτομερής, περιλαμβάνοντας 21 μελέτες και περίπου 350.000 άτομα. «Όλοι πιστεύουν ότι τα στοιχεία ενάντια του κορεσμένου λίπους είναι ισχυρά» δηλώνει ο επικεφαλής της έρευνας. «Έπρεπε να δουλέψουμε σκληρά για να δημοσιεύσουμε τη μελέτη αυτή. Υπάρχει μία γενική δυσπιστία για το αποτέλεσμα αυτό».
Οι ερευνητές δηλώνουν ότι υπήρχαν πάντα ενδείξεις ότι τα κορεσμένα λίπη δεν άξιζαν τη κακή φήμη τους. Η, εδώ και πολλές δεκαετίες, σχέση «δίαιτα – καρδιοπάθεια» ως επί το πλείστον βασίζονταν σε μελέτες σε ζώα και βραχυπρόθεσμες έρευνες που εξέταζαν μόνο τα επίπεδα χοληστερόλης των ανθρώπων και όχι στο αν είχαν πρόβλημα με την καρδιά τους. «Όσο προχωρούμε βαθύτερα στις έρευνες αυτές τόσο περισσότερο καταλαβαίνουμε ότι η αλήθεια είναι πιο περίπλοκη από όσο νομίζαμε» λένε οι επιστήμονες.
Αυτό που απεδείχθη τελικά είναι ότι η μείωση από τα κορεσμένα λίπη δεν κάνει μεγάλη διαφορά. Γιατί πρέπει να δούμε τι έτρωγαν στη θέση τους. Αν αντικαταστήσουμε το ζωικό λίπος με τα φυτικά έλαια, αυτό μειώνει τα επίπεδα της κακής χοληστερόλης. Αλλά αν αντί για μπέικον, φάμε κουλούρι δεν κάνει μεγάλη διαφορά. Όταν αντικαθιστούμε τα κορεσμένα λίπη με εξευγενισμένους υδατάνθρακες, τα τριγλυκερίδια μπορούν να ανέβουν και η καλή χοληστερόλη να κατέβει. Υψηλά τριγλυκερίδια και χαμηλή καλή χοληστερόλη αποτελούν παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο και κριτήρια του μεταβολικού συνδρόμου (διαβήτης, καρδιακή νόσος).
Το να τρώτε λιγότερα κορεσμένα λιπαρά, δε φαίνεται να βοηθά το βάρος σας. Στην Αγγλία, νέα μελέτη έδειξε ότι οι άνθρωποι με μία διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες έχασαν γρηγορότερα βάρος και είχαν καλύτερα επίπεδα χοληστερόλης από εκείνους που έκαναν διατροφή χαμηλή σε λιπαρά, ακόμη και αν η ομάδα με τη διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες έπαιρνε σχετικά περισσότερα κορεσμένα λιπαρά.
Αυτό μπορεί να συμβαίνει, διότι οι άνθρωποι που τρώνε λιγότερους υδατάνθρακες, παράγουν λιγότερη ινσουλίνη, πράγμα που μειώνει την αποθήκευση λίπους, ελέγχει την πείνα και επηρεάζει τον μεταβολισμό ώστε να ελέγχει την χοληστερόλη.
