Κολπίτιδες
Οι κολπίτιδες αποτελούν ένα από τα συχνότερα προβλήματα των γυναικών και το συχνότερο αίτιο επίσκεψης τους στον γυναικολόγο.
Η ευαισθησία των γυναικών στις κολπίτιδες οφείλεται στην ανατομία του γεννητικού τους συστήματος και στην διαταραχή της αμυντικής ισορροπίας του κόλπου.Ο φυσιολογικός κόλπος έχει τη λεγόμενη φυσιολογική χλωρίδα, στην οποία επικρατούν οι γαλακτοβάκιλλοι, οι οποίοι παίζουν προστατευτικό ρόλο και εμποδίζουν τα παθογόνα μικρόβια να εισέλθουν.
Τα συμπτώματα της κολπίτιδας περιλαμβάνουν ερεθισμό και κνησμό στον κόλπο και στο αιδοίο, ερυθρότητα στα τοιχώματα του κόλπου και παχύρευστη κολπική υπερέκκριση από τον κόλπο. Τα κολπικά υγρά έχουν περίεργο χρώμα και οσμή ενώ μερικές φορές μπορεί να υπάρχει και λίγο αίμα.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν διαταράσσεται το Ph του κόλπου από μικρόβια, μύκητες, ιούς και παράγοντες όπως η εμμηνόπαυση, η εγκυμοσύνη, τα αρωματικά σαπούνια, τα στενά ρούχα αλλά και τα φάρμακα, όπως τα αντιβιοτικά ή όταν έχουμε μείωση της άμυνας του οργανισμού .
Τα αίτια της κολπίτιδας μπορεί να είναι :
1. Μύκητες (το πιο συχνό αίτιο)
2. Βακτηρίδια (Gardnerella Vaginalis)
3. Τριχομονάδες (Trichomonas vaginalis)
4. Μυκόπλασμα - Ουρεόπλασμα
5. Χλαμύδια
6. Ιοί, όπως ο HPV και ο έρπητας των γεννητικών οργάνων.
7. Ατροφική κολπίτιδα (εφηβεία – εμμηνόπαυση).
Μυκητιασική κολπίτιδα
Το συχνότερο αίτιο είναι η Candida Albicans. Πρόκειται για ένα μύκητα ο οποίος προκαλεί ευκαιριακές λοιμώξεις σε ανθρώπους αλλά και συστηματικές λοιμώξεις σε ανοσοκατασταλμένους ασθενείς (π.χ. σε ασθενείς με AIDS, ασθενείς που λαμβάνουν χημειοθεραπεία, μεταμόσχευση). Η Candida albicans είναι ένας από τους μύκητες που αποτελούν τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα.
Το κύριο σύμπτωμα της μυκητιασικής κολπίτιδας είναι ο κνησμός και το αίσθημα καύσου. Το κολπικό έκκριμα είναι λευκού χρώματος και θυμίζει τυρί τύπου cottage. Ο κόλπος και το αιδοίο γίνονται εξέρυθρα ενώ η σεξουαλική επαφή γίνεται επώδυνη. Οι μυκητιασικές κολπίτιδες είναι πιο συχνές σε γυναίκες που πάσχουν από διαβήτη, σε εγκυμονούσες, σε γυναίκες που λαμβάνουν αντιβιοτικά ευρέος φάσματος ή κορτιζόνη, σε πάσχουσες από σιδηροπενική αναιμία και σε γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά και ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.
Η θεραπεία γίνεται κατά προτίμηση τοπικά με κολπικά υπόθετα και κρέμες. Σε υποτροπές χορηγείται αγωγή με χάπια από το στόμα και στον σύντροφο.
Τριχομοναδική κολπίτιδα
Είναι συνήθης στην αναπαραγωγική ηλικία. Οφείλεται στην τριχομονάδα, ένα αναερόβιο πρωτόζωο, μια μορφή μικροοργανισμού. Η τριχομονάδα ευρίσκεται στο 20% περίπου των γυναικών, χωρίς να δίνει συμπτώματα κολπίτιδας. Όταν εμφανιστεί τριχομοναδική κολπίτιδα, παρατηρείται λεπτόρρευστη δύσοσμη έκκριση, κιτρινοπράσινου χρώματος, συχνά αφρώδης που συνοδεύεται από ερυθρότητα .Ο βλεννογόνος του κόλπου έχει σκούρα-ερυθρή χροιά και είναι γεμάτος από αιμορραγικές κηλίδες. Συνυπάρχει κνησμός και πόνος κατά την σεξουαλική επαφή.
Η θεραπεία γίνεται με την χορήγηση αντιβίωσης και απαιτείται ταυτόχρονη θεραπεία του συντρόφου. Είναι χρήσιμο να αποφεύγεται η σεξουαλική επαφή τις μέρες της αγωγής.
Βακτηριδιακή κολπίτιδα
Ο τύπος αυτός κολπίτιδας οφείλεται σε διάφορους μικροοργανισμούς με συχνότερο την Gardnerella vaginalis ένα αναερόβιο βακτήριο που ενοχοποιείται για το 95% των περιπτώσεων. Πάντα όμως η βακτηριακή κολπίτιδα οφείλεται σε πολλούς ταυτόχρονα μικροοργανισμούς. Στην πραγματικότητα η βακτηριακή κολπίτιδα είναι ένας μαζικός αποικισμός του κόλπου από διάφορα μικρόβια. Η γυναίκα εμφανίζει κολπική γκρίζα-λευκή υπερέκκριση, δύσοσμα κολπικά υγρά και πιθανή δυσπαρεύνεια.
Η θεραπεία γίνεται με χάπια από το στόμα ή με κολπική αλοιφή για την γυναίκα. Απαιτείται θεραπεία του συντρόφου.
Κολπίτιδα από Χλαμύδια
Πρόκειται για σεξουαλικά μεταδιδόμενη μορφή κολπίτιδας. Τα χλαμύδια είναι μια ξεχωριστή ομάδα μικροοργανισμών με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Οι περισσότερες γυναίκες δεν εμφανίζουν συμπτώματα, πράγμα που δυσχεραίνει πολύ τη διάγνωση.
Συνήθως, παρουσιάζουν ελαφρά ροή αίματος ειδικά μετά τη σεξουαλική επαφή και μπορεί να έχουν πόνο χαμηλά στην κοιλιά ή στη μέση. Προσβάλουν τον τράχηλο της μήτρας, της σάλπιγγας, το ουροποιητικό σύστημα και την πύελο.
Ακόμα, προσβάλλονται τα μάτια, ο φάρυγγας και ο πρωκτός. Εάν η μόλυνση δεν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, μπορεί να προκαλέσει πολλές επιπλοκές, κυριότερη των οποίων είναι η στειρότητα.
Κανόνες πρόληψης της κολπίτιδας
- Ο καθαρισμός της γεννητικής περιοχής να γίνεται με προϊόντα, που δεν διαταράσσουν την φυσιολογική χλωρίδα και το pH της περιοχής, αλλά να αποκαθιστούν την όποια μεταβολή τους.
- Οι όποιες εκκρίσεις θα πρέπει να απομακρύνονται προσεκτικά, καθώς αποτελούν θρεπτικό υλικό για την ανάπτυξη των παθογόνων μικροοργανισμών που βρίσκονται στην περιοχή είτε μόνιμα είτε ευκαιριακά.
- Ο καθαρισμός και το ξέπλυμα θα πρέπει να γίνεται με κατεύθυνση από τον κόλπο προς τον πρωκτό, καθώς στην περιπρωκτική περιοχή βρίσκονται μικρόβια που είναι παθογόνα για τον κόλπο.
- Στις μέρες της περιόδου θα πρέπει να είναι ακόμα πιο σχολαστικός ο καθαρισμός και να συνδυάζεται με συχνή αλλαγή σερβιέτας ή ταμπόν.
- Πριν και μετά τον καθαρισμό θα πρέπει να πλένουμε καλά τα χέρια μας.
- Αλλάζετε καθημερινά εσώρουχα και προτιμάτε τα βαμβακερά που επιτρέπουν στο δέρμα να αναπνέει και δεν προκαλούν ερεθισμούς.
- Κατά την σεξουαλική επαφή, ιδίως με ένα καινούργιο σύντροφο, χρησιμοποιείτε πάντα προφυλακτικό.
- Αν μετά την λήψη κάποιων φαρμάκων παρατηρήσετε ύποπτα συμπτώματα στην περιοχή του κόλπου, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για το τι πρέπει να κάνετε.
- Σχολαστική τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής.
- Αποφεύγετε εσωτερικές (κολπικές) πλύσεις με αντισηπτικά.
- Χρησιμοποιείτε ταμπόν όσο το δυνατόν λιγότερο.
- Περιορίστε τα σερβιετάκια κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
- Στην παραλία, μετά το μπάνιο, να αλλάζετε τουλάχιστον το κάτω μέρος του μαγιό.
- Χρησιμοποιείτε πάντοτε πετσέτα ή ψάθα όταν ξαπλώνετε στην παραλία. Μην χρησιμοποιείτε ποτέ ξένα εσώρουχα ή πετσέτες.
- Προτιμήστε άνετα βαμβακερά ή λινά ρούχα και αποφύγετε τα στενά παντελόνια και τα νάυλον εσώρουχα.
- Πλύσιμο των εσωρούχων σε ζεστό νερό και καλό σιδέρωμα.
- Εμπλουτίστε το καθημερινό σας διαιτολόγιο με γιαούρτι, γάλα, φρούτα και λαχανικά τα οποία προστατεύουν τη φυσιολογική χλωρίδα του οργανισμού.
Νίκος Γεωργογιάννης
