Η ψυχολογία της λύπης

Η Edith Piaf, η διάσημη Γαλλίδα τραγουδίστρια σε ένα από τα πιο ωραία της τραγούδια λέει: « Όχι, δεν μετανιώνω για τίποτε» (δεν λυπάμαι για ότι έχω κάνει). 

Πρέπει να ακολουθήσουμε τη συμβουλή της και να προσπαθούμε να ζούμε τη στιγμή, χωρίς να κοιτάζουμε πίσω και χωρίς αυτό κριτική;

Ή μπορεί μερικές φορές να μάθουμε πολύτιμα μαθήματα αναλύοντας τη συμπεριφορά μας και τις συνέπειές της. Δείτε πιο κάτω τι μας αποκαλύπτει  έρευνα για αυτό το πανταχού παρών και πολύπλοκο συναίσθημα.  

Τι είναι «μετανιώνω».
Είναι μία αρνητική γνωστική/συναισθηματική κατάσταση που οδηγεί στο να κατηγορούμε τον εαυτό μας για ένα κακό αποτέλεσμα, μία αίσθηση απώλειας ή θλίψης σε ότι θα μπορούσε να έχει γίνει, ή η επιθυμία μας να αναιρέσουμε μία προηγούμενη επιλογή που έχουμε κάνει. 

Για τους νέους, η λύπη αυτή, αν και είναι μία οδυνηρή εμπειρία, μπορεί να είναι ένα χρήσιμο συναίσθημα.

Ο πόνος για κάτι που έχουμε μετανιώσει μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα στην εστίαση της προσοχής και τη λήψη διορθωτικών μέτρων ή την επιδίωξη μιας νέας πορείας.

Ωστόσο, όσο λιγότερες ευκαιρίες έχει ένα άτομο για να αλλάξει μία κατάσταση, τόσο περισσότερο είναι πιθανόν η λύπη αυτή να μετατραπεί σε χρόνιο άγχος που κάνει κακό στο σώμα και το μυαλό. 

Οι άνδρες και οι γυναίκες διαφέρουν στα πράγματα που μετανιώνουν;
Μελέτες σχετικά με τις διαφορές των φύλων, δείχνουν την αυξημένη αξία που οι γυναίκες θέτουν στις σχέσεις τους και πως έχουν μεγαλύτερη δυσκολία να απεμπλακούν από προηγούμενη σχέση τους.

Συνολικά το 44% των γυναικών που συμμετείχαν στην έρευνα είχαν μετανιώσει και εξέφρασαν τη λύπη τους, έναντι μόλις το 19% των ανδρών. Το αποτέλεσμα αυτό φανερώνει και τη μεγαλύτερη τάση και ικανότητα των ανδρών να αντικαταστήσουν μία χαμένη σχέση γρήγορα με καινούργιο πρόσωπο.

Στην ίδια μελέτη, εκείνοι που δεν είχαν μία τρέχουσα σχέση, όπως είναι αυτονόητο, ένιωθαν περισσότερη λύπη για τις περασμένες σχέσεις.

Μήπως οι κάτοικοι της Αμερικής νιώθουν το συναίσθημα αυτό περισσότερο σε σχέση με άλλες κοινωνίες;

Οι μελέτες έχουν συγκρίνει την εμπειρία της λύπης σε κοινωνίες όπως η Αμερικάνικη, όπου ο κόσμος έχει περισσότερες επιλογές κατά τη διάρκεια της ζωής τους, σε σχέση με κοινωνίες όπου προσυμφωνούν το γάμο, και όπου η οικογένεια έχει πολύ περισσότερο έλεγχο πάνω στις επιλογές ζωής.

Έτσι δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι, οι νέοι στην Αμερική, βιώνουν πιο συχνά το συναίσθημα αυτό και δηλώνουν ότι τους προσφέρει περισσότερες θετικές πτυχές. 

Οι άνθρωποι που ζουν σε κομμουνιστικές χώρες, οι οποίες δεν επιτρέπουν/ενθαρρύνουν την προσωπική επιλογή, έχουν λιγότερες βάσεις για να κατηγορήσουν τους εαυτούς τους για τα αρνητικά αποτελέσματα.

Δεν είχαν άλλη επιλογή, έτσι αποδέχονται την κατάσταση και κάνουν ότι καλύτερο μπορούν. 

Βιώνουν περισσότερη μεταμέλεια όσοι κοιτάζουν πίσω για μεγάλα χρονικά διαστήματα;
Άλλες έρευνες έχουν συγκρίνει τη μεταμέλεια/λύπη σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.

Σε σύντομες χρονικές περιόδους, οι άνθρωποι είναι πιθανότερο να μετανιώνουν για πράξεις και λάθη που έχουν κάνει, ενώ για μεγάλες χρονικές περιόδους, λυπούνται για κάτι που δεν έκαναν, όπως χαμένες ευκαιρίες για την αγάπη ή την εργασία και γιατί δεν είχαν περάσει αρκετό χρόνο με την οικογένεια.